ماشين های سری تراش
ماشين
های سری تراش يکی از انواع ماشين های تراش فلزات بوده که برای توليد تعداد
زيادی از قطعات که به طور يکسان مورد نياز است ، مورد استفاده قرار می
گیرد .
ماشين های سری تراش از نظر فرم و اندازه های ساخته شده :
1- ماشين های سری تراش دستی ( بدون خودکار )
2- ماشين های سری تراش نيمه خودکار
3- ماشين های سری تراش خودکار
4- ماشين های سری تراش افقی
5- ماشين های سری تراش عمودی

اجزای ماشين های سری تراش :
1دسته
کنترل محور اصلی15جعبه دنده بار طولی2دسته حرکت معکوس محور اصلی16ميله بار
خودکار3دسته خودکار17دسته حرکت دستگاه قلم گير4ترمز ميله بار خودکار18پيچ
های تنظيم حرکت ابزار5موتور اصلی19کشاب لغزنده دستگاه ابزارگير6ترمز حرکت
اصلی20زين7سينی براده21دسته خودکار بار عرضی8دسته انتخاب بار22ابزار گير شش
طرفه 9پمپ روغن23ريل ماشين10چرخ فلکه محرک24جعبه دنده بار عرضی11دسته
تغيير جهت بار خودکار25سوپورت عرضی12پمپ آب صابون26قلم گير يک طرفه13دسته
بار خودکار طولی27قلم گير چهار طرفه 14دسته انتخاب بار28گيره فشنگی
بر حسب نوع کارايی این نوع ماشين ها دارای دو نوع دستگاه قلم گير بوده که عبارتند از :
1- دستگاه قلم گير چهار طرفه
2- دستگاه قلم گير شش طرفه

دستگاه ابزار گير شش طرفه :
دستگاه ابزار گير شش طرفه علاوه بر روتر اشی ، پيچ تراشی و .... عمليات داخل تراشی را به خوبی انجام می دهد

طريقه تنظيم ابزار گير شش طرفه :
در
ماشين های سری تراش با مکانيزم کشويی که دارای دستگاه ابزارگير شش طرفه می
باشند ، ابزارها بوسيله پيچ های مخصوص که در انتهای ديگر کشو قرار دارند
تنظيم می گردند . چون روی دستگاه ابزارگير محل قرار گرفتن شش ابزار می باشد
در نتيجه برای تنظيم هر ابزار يک پيچ تنظيم با دستگاه قطع کن مخصوص در
داخل دستگاه قرار دارد

دستگاه ابزار گير چهار طرفه :
در اين دستگاه عمليات روتر اشی مانند : پيشانی تراشی ، پله تراشی ، شيار تراشی و فرم تراشی به صورت متوالی با ابزار گير چهار طرفه انجام می گيرد.
اين
وسيله روی سوپورت (کشو ) عرضی قرار گرفته است که در عرض ماشين حرکت می کند
. بر روی اين دستگاه چهار نوع ابزار يا رنده بسته می شود .
برای
اينکه هر يک از رنده ها در عرض ماشين به اندازه دلخواه حرکت عرضی کنند دو
عدد پيچ ترمز در طرفين سوپورت عرضی قرار گرفته که با تنظيم آن ها می توان
رنده ها را کنترل کرده و قطر لازم را تراشيد.

اجزای مهم اين دستگاه عبارتند از :
1- کشوی عرضی ( سوپورت عرضی )
2- دستگاه ابزارگير چهار طرفه
3- زين که کشوی عرضی روی آن قرار دارد
4- جعبه دنده بار عرضی
دستگاه
سوپورت عرضی در ماشين های سری تراش دستی و نيمه خودکاربا دست حرکت می کند
ولی درماشين های مجهزتر حرکت بارعرضی خودکار صورت می گيرد .

تنظيم دستگاه حرکت بار طولی :
برای
طول تراشی در بعضی از ماشين های سری تراش از دستگاه حرکت طولی استفاده می
شود وبرای کنترل حرکت طولی از پيچ های ترمزی در سمت چپ اين دستگاه قرار
دارد استفاده می گردد . ترمز حرکت طولی از شش پيچ که روی پيشانی استوانه ای
قرار گرفته تشکيل شده است .

طريقه بستن قطعه کار روی ماشين :
1- بستن کار در داخل گيره فشنگی
2- بستن کار در داخل سه نظام و يا چهار نظام

بستن کار در داخل گيره فشنگی Collet
برای
بستن انواع ميله های گرد توپر و تو خالی و همچنين انواع ميله های چهارپهلو
و شش پهلو از گيره فشنگی های مختلف و با اندازه های متفاوت که در روی محور
اصلی قرار می گيرد استفاده خواهد شد . در اين حالت ميله های بلند را از
داخل محور اصلی که تو خالی است عبور داده تا از داخل گيره فشنگی که درداخل
محور اصلی در پيشانی دستگاه قرار دارد خارج شود و بعد از تنظيم طول کار
برای تراشيدن ، گيره فشنگی را محکم نموده ، در اين صورت کار در داخل محور
ماشين و گيره فشنگی بسته می شود ، بعد از اينکه قطعه مورد نظر با رنده های
مختلف تراشيده شد بايد با رنده برش آن را بريده و بعد از برش دشتگاه گيره
فشنگی را باز کرده و قطعه کار را بيرون کشيده و سپس آن را مجدداً تنظيم
کرده و بعد کليه مراحل را که بر روی قطعه اول انجام شد را برای قطعه کار
دوم نيز انجام می دهيم .

بستن قطعه کار در داخل سه نظام 3Jaw Chuck
سه نظام يکی از معمولی ترين وسيله های نگهدارنده کارها می باشد که برای بستن ميله های کوتاه با فرم های متفاوت استفاده می گردد.
از سه نظام برای تراش قطعاتی به صورت تکی و کوتاه استفاده می شود که ممکن است اين قطعات از طريق آهنگری و يا ريخته گری برای روتر اشی مجدد آماده شده باشد .

ماشين های سری تراش از نظر ابزار گير ( دستگاه حامل رنده گير ) :
1- ماشينهای سری تراش با دستگاه حامل رنده گير کشابی
2- ماشين سری تراش با دستگاه سوپورت طولی

ماشينهای سری تراش با دستگاه حامل رنده گير کشابی :
اين
نوع ماشين ، ماشينی است سريع و کارکردن با آن بسيار ساده می باشد . از اين
نوع ماشين برای تراشکاری های کوچک ، کارهای پيچيده و کارهای معمولی
استفاده می گردد . قطر کارهايی که با اين نوع ماشين می توان تراشيد تا 75
ميليمتر و گاهی اوقات نيز تا 500 ميليمتر می رسد و طول تراش قطعات بايد
متناسب با طول کشاب باشد که معمولاً طول آن از 100 ميليمتر تا 330 ميليمتر
متغيير است . در اين نوع ماشين ها قلم گير شش طرفه روی کشاب قرار می گيرد و
قلم گير چهار طرفه روی ريل ماشين به صورت عرضی قرار گرفته و دارای حرکت
عرضی است.

ماشين سری تراش با دستگاه سوپورت طولی :
اين
نوع ماشين ها اساساً به صورت بزرگ ساخته می شوند و برای تراش کاری های
سنگين و بزرگ در نظر گرفته شده اند مخصوصاً کارهايی که از نظر طولی نسبتاً
زياد و از نظر دقت بايد دقيق تراشيده شوند . با اين نوع ماشين ها می توان
کارهايی با قطری حدوداً 300 ميليمتر را تراشيد و کارهايی که بايد در سه
نظام بسته شوند قطری تا حدود 900 ميليمتر دارند .
در
اين ماشين ها دستگاه رنده گير شش طرفه مستقيماً روی زين که در روی ريل
واقع است بسته می شود و به وسيله زين به سمت جلو و عقب در طول ماشين قابل
حرکت خواهد بود . بستن قلم گير شش طرفه روی زين بطور مستقيم باعث ماکزيمم
استحکام قلم گير می شود.
به
طور کلی با ماشين های سری تراش می توان دو نوع تراش ( داخل تراشی و رو
تراشی ) را انجام داد . برای رو تراشی معمولاً از ماشين های سری تراش افقی
استفاده می شود .

دستگاه های تراش رولور :
به
کمک اين دستگاه ها می توان توليد سری انبوه قطعات با اندازه های ثابت را
در مدت زمانی کوتاه تر از دستگاه های تراش معمولی انجام داد .
انواع دستگاه های تراش رولور :
1- دستگاه های تراش رولور دستی
2- دستگاه های تراش رولور خودکار با کنترل NC و CNC

عمليات داخل تراشی با ماشين سری تراش :
عمليات داخل تراشی با ماشين سری تراش افقی صورت می گيرد که اين عمليات شامل مراحل زير می باشد :
1- سوراخ کاری 2- داخل تراشی 3- برقوکاری 4- قلاويز کاری و ....
عمليات داخل تراشی به دليل ديد کم از وضعيت داخل قطعه و همچنين از لحاظ اندازه گيری آن بسيار مشکل تر از عمليات رو تراشی است .

پيچ تراشی :
روش
های پيچ تراشی بستگی به اندازه و نوع دقت پيچ دارد ولی پيچ های کم قطر و
با اندازه های استاندارد را معمولاً با حديده خودکار توليد می کنند . روی
ماشين هايی با کشوی لغزنده که دستگاه ابزارگير شش طرفه يا بيشتر وجود دارد
از حديده خودکار استفاده می شود .
در
ماشين هايی مجهز به دستگاه ابزارگير چهارطرفه می توان اغلب پيچ ها را با
قطرهای متفاوت از طريق ميله پيچ بری توليد کرد ، همچنين می توان برای توليد
پيچ ها و قطعات فرم دار و نيز قطعات ساده در سطح وسيعی از ماشين های تمام
خودکار توليد پيچ که از نوع ماشين های سری تراش تمام خودکارهستند استفاده
نمود .

انواع ماشين های پيچ تراش خودکار :
1- ماشين های تک محوری
2- ماشين های چند محوری
3- ماشين های سويسی
معمولاً قطعاتی با قطر 3 ميليمتر ويا کوچکتر از 3 ميليمتر و قطعات پيچيده و فرم دار را با ماشين های پيچ تراش سويسی انجام می دهند

عواملی که در دستگاه های سری تراش بايد رعايت شود :
1- زمان تنظيم : زمانی که شخص ( اپراتور ) ابزارها را انتخاب و موقعيت را تثبيت می کند
2- زمان بستن و اجرا عمليات بر روی قطعه کار : اگر سيستم اتو ماتيک باشد اجرا کردن راحت ترصورت می گيرد
3- زمان تراش کاری : زمان تراش کاری خود قطعه بايد قسمت اعظم کل فرآيند را در برگيرد اما در عين حال بايد حداقل باشد
4- هزينه ابزار : با توجه به تيراژ کار انجام می شود
5- هزينه نيروی انسانی

دستگاه های کپی تراش :
منظور از کپی تراش ساخت قطعات هم اندازه و هم شکل مطابق قطعه نمونه يا شابلون می باشد .

مجموعه کپی تراش دارای چهار عضو می باشد :
1- شابلون يا قلم نمونه : اين عضو مانند حافظه مکانيکی می باشد که حاوی اطلاعات مسيراست
2- قلم کپی : اين عضو با حساسيت زياد با شابلون يا قطعه نمونه تماس پيدا کرده و با نيروی کمی مطابق با شکل قطعه جابه جا می گردد .
3-
مجموعه تقويت کننده : مجموعه تقويت کننده ، حرکت حاصل از قلم کپی را که
دارای نيروی کمی است به حرکتی با قدرت بيشتری تبديل و آن را به دنده تراش
منتقل می کند
4- رنده تراش : شکل خواسته شده ( مطابق قطعه نمونه يا شابلون ) را روی قطعه کار ايجاد می کند .

سيستم های مختلف دستگاه های کپی تراش :
1- تقسيم بندی بر حسب تعداد محور :
*
- سيستم تک محوری : در اين سيستم حرکت محور دوم با پيشروی طولی ميز دستگاه
ايجاد می شود يعنی حرکت کپی تراش از پيشروی طولی ميز دستگاه و حرکت عرضی
رنده تراش ( سوپرت کپی تراش ) تشکيل می شود .
**
- سيستم دو محوری : در اين سيستم ، دو محور عمل کننده وابسته طوری کنترل
می شود که پيشروی حاصل در جهت شکل قطعه ، تقريباً ثابت بماند .
2- سيستم های تقويت کننده نيرو :
* - سيستم هيدروليکی
I - کنترل يک لبه ای II - کنترل چند لبه ای
** - سيستم الکترو هيدروليکی
***
- سيستم الکتريکی کپی تراش : اين سيستم در فرزهای کپی تراش کاربرد بهتری
دارد . سيستم تجهيزات الکتريکی دو ژنراتور را کنترل می کند که سرعت پيشروی
را مطابق با محور مربوط تنظيم می کند .