پلاستیک ها و پالیمر (پُلیمر)
پلاستیک ها از مواد آلی پلیمرها هستند که ساختار مولکولی غول آسایی دارند . پلاستیک ها تحت پروسه های مختلف به اشکال مختلفی در آورد . برخی از این روش های تغییر شکل عباتند از : مولدینگ - ایکستروژن - کستینگ - روش چرخشی (spining) و ....
استحکام بالا نسبت به وزن
خواص حرارتی بسیار خوب
عایق الکتریسیته
مقاومت در برابر اسید
قابلیت قلیایی و حلال بودن
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ساختار و درجه پالیمرزیشن به ما در تعیین ویژگی های پلیمر کمک می کند .در تصویر زیر ساختار پالیمرها را مشاهده می فرمایید:
ترموپلاستیک ها امروزه حدود 80% از تولیدات پلاستیک را تشکیل می دهند.
چند نمونه از ترکوپلاستیک ها:
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) --- کاربرد در مخازن سوخت خودروها - لوله ها - بطری ها و اسباب بازی ها و ....
پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE) --- کاربرد در کیسه های پلاستیکی - ظروف قابل انعطاف /
(PET) پلی اتیلنِ terephthalate --- کاربرد در بطری ها ، بسته بندی فرش و مواد غذایی /
(PP)پلی پرو پیلن(polypropylene) --- در ظروف مواد غذایی ، پوشش باطری ، جعبه بطری ها ، بخش هایی از خودرو و در الیاف.
(PS) پلی استایرین(polystyrene) --- کاربرد در ساخت ظروف لبنیاتی ، نوار کاست ، لیوان و بشقاب .
(PVC) پلی وینیل کلرید (polyvinyl chloride) -- در قاب پنجره ها، کف پوش ، بطری ها و...../
*
هزاران نوع از ترموپلاستیک پلیمر وجود دارد که در حال توسعه و تغییر می باشند.
ترموست ها (Thermosets) ، بیست درصد باقیمانده از تولیدات پلاستیک را تشکیل میدهند که سخت شده اند و مولدینگ نمی
شوند و نمی توان آن ها را دوباره ذوب کرد و درنتیجه قابلیت بازیافت اندکی دارند.
چرا پلاستیک ها را بازیافت می کنیم
روند استفاده از پلاستیک رو به رشد است . با توجه به پایان پذیر بودن منابع نفتی و استفاده از این منابع در ساخت پلاستیک
و این که چرخه استفاده از پلاستیک در زندگی حدود 1 سال است ، که حجم زیادی از آن ها به دور ریخته می شود.
این بازآوری پلاستیک برای نمونه در صنعت خودرو سازی در حال گسترش است.
- بیش از 20،000 بطری پلاستیکی برای به دست آوردن 1 تن پلاستیک مورد نیاز است.
- حدود 100 میلیون تن پلاستیک در سال تولید می شود.
-هر شهروند اروپایی به طور متوسط 35 کیلوگرم در سال پلاستیک به دور می اندازد.
- 4 درصد از مصرف سوخت اروپا به ساخت پلاستیک مصرف می شود.
- بعضی از پلاستیک های زباله از 64 درصد پلاستیک بازیافتی ساخته می شوند.
- پلاستیک بسته بندی 42 درصد از کل تولیدات پلاستیک را در بر می گیرد که حجم کمی از آن ها بازیافت می شوند.
*
مصرف پلاستیک در کشورهای درحال توسعه از کشورهای صنعتی بسیارکمتر است.
انواع پلاستیک های باز یافتی
همه انواع پلاستیک قابل بازیافت نیستند ، 4 چهار نوع پلاستیک قابل بازیافت عبارتند از:
Polyethylene (PE)
(هر دونوع کم چگالی و پر چگالی)
مراحل بازیافت پلاستیک به صورت شماتیک :
Polypropylene
Polystyrene
Polyvinyl chloride
*
مسئله ای که بازیافت را مشکل می کند این است که قطعات پلاستیکی معمولا از دو یا چند نوع پلیمر تولید شده اند و یا الیافی که برای
افزایش استحکام پلاستیک به آن اضافه می شود ، کار را برای بازیافت سخت می کنند.